به نقل از «مهر»

«زیرخاکی» پدیده‌ای فراگیر در اصفهان/ قانون بازدارنده نیست!

تاریخ انتشار: ۵ اردیبهشت ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۱۸۴۸۰۱

خبرگزاری مهر – گروه استان‌ها – عاطفه قلع‌ریز: از زمان آغاز ساخت مترو در اصفهان در هر فاز و گودبرداری آن، کشف زیرخاکی‌ها و عتیقه‌جات مختلف را شاهد بوده‌ایم.

شاید یکی از دلایل اصلی و بیش از ۲ دهه به طول انجامیدن پروژه‌های عمرانی در هسته مرکزی شهر اصفهان از جمله متروی اصفهان و طرح‌های عمرانی دیگر نظیر اجرای ساماندهی گذر کمرزرین کشف زیرخاکی‌ها و لزوم انجام کاوش‌های تخصصی بوده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

کشف تونل طاق چشمه‌ای باستانی در زیر مسجد امام خمینی (ره) اصفهان تا کشف چند شیء سفالی متعلق به دوره سلجوقی در محدوده ایستگاه متروی میدان تختی و اخیراً که کشف چهار قطعه سفالی منقوش در پروژه کاوش گذر کمرزرین از مهم‌ترین کشفیات زیرخاکی در اصفهان بوده است.

همچنین «چهار قطعه سفالی به طول ۸۵ سانتی‌متر و عرض ۷۰ سانتی‌متر که در امتداد یکدیگر قرار دارند، در پروژه کاوش کمرزرین کشف شدند و باستان‌شناسان مشغول گمانه‌زنی درباره قدمت و کاربرد این آثار ارزشمند هستند» و کشف پایه‌های کاخ جهان نما در زمان ساخت تونل مترو تا گنج‌های بی‌شمار از نشانه‌های زندگی هزاران سال پیش در مسیر ساخت میدان امام علی (ع) نیز ثبت شد که این امر منجر به افزایش روند گرایش برخی فرصت طلبان به سمت کشف زیرخاکی در شهر اصفهان شده است.

هر چند کشف این زیرخاکی‌ها به صورت رسمی اعلام شده اما هستند کسانی که به صورت غیرکارشناسی و تنها با داشتن دستگاه‌هایی غیرمجاز اقدام به شناسایی و کشف زیرخاکی می‌کنند.

سامان سوتیجی، کارشناس باستان‌شناسی و عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی در این ارتباط به خبرنگار مهر می‌گوید: شاهد افزایش آمار حفاری‌های غیرمجاز در برخی استان‌ها از جمله اصفهان به منظور کشف «زیر خاکی» در محوطه‌های باستانی و تاریخی هستیم، این پدیده اغلب در شهرستان‌هایی که فصول بیکاری دارند، بیشتر اتفاق می‌افتد. البته فعالیت این افراد به صورت باندی هم دیده می‌شود.

او ادامه می‌دهد: آمار حفاری‌های غیرمجاز در محوطه‌های باستانی و تاریخی کشور هر سال افزایش یافته و این کار علاوه بر به تاراج رفتنِ اشیای ارزشمند و تاریخی کشور، موجب تخریب لایه‌های فرهنگی محوطه‌ها نیز شده است.

این باستان‌شناس با اشاره به اینکه آمارهای موجود، حکایت از افزایش ۷۹ درصدی سرقت و تجارت اشیای تاریخی و استفاده از فلزیاب در فاصله سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۹ دارد، تاکید می‌کند: «حفاری غیرمجاز»، بیشترین عناوین مجرمانه در حوزه میراث فرهنگی محسوب می‌شود.

هر چند مواردی از حفاری‌های غیرمجاز در خانه‌های تاریخی اصفهان گزارش می‌شود که در مورد اخیر مجرمان علی رغم گزارش تلفنی با یگان حفاظت مبنی بر انجام عملیات غیرمجاز حفاری دریکی از خانه‌های تاریخی واقع در بافت تاریخی شهر اصفهان در خیابان مسجد سید قبل از حضور مأموران، از محل متواری شدند اما آمار دقیقی از تعداد حفاری‌های غیر مجاز در سطح استان اصفهان ثبت نشده است و آماری از اینکه چه تعداد از اشیای قیمتی کشف شده از کشور خارج شده نیز در دست نیست اما در هر حال این مساله قابل تأمل است که درصدی از مردم اصفهان به شغل زیرخاکی روی آورده‌اند.

اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اصفهان تا کنون در این زمینه گزارشی ارائه نداده است که زیرخاکی‌های کشف شده در عملیات عمرانی متروی اصفهان در کجا نگهداری و به چه میزان بوده است و حفاری‌های غیر مجاز در این استان تا چه میزان صورت می‌گیرد.

فروش زیرخاکی‌های قلابی به مشتریان

علی رسول یکی از افرادی است که سال‌ها در حوزه زیر خاکی فعالیت داشته، او در این ارتباط به خبرنگار مهر می‌گوید: در آخرین پروژه کشف زیرخاکی مرا دستگیر و تمام دستگاه‌هایم که میلیاردها تومان قیمت داشت را توقیف کردند و امروز به کارهای ساختمانی روی آورده‌ام و در کنار آن راننده اینترنتی شده‌ام.

او ادامه می‌دهد: بیشتر اصفهانی‌هایی که به رشت آمده‌اند به زیرخاکی روی آورده‌اند هر چند در این میان اشیای جعلی و قلابی را نیز ساخته و به افراد ناشناس به عنوان زیرخاکی، به قیمت‌های گزاف می‌فروشند.

این فعال بازار زیرخاکی قدمت انگشتری که در دست داشت را ۴۰۰ سال اعلام و جنس آن را طلا خواند و ادامه داد: به عنوان مثال یک شیء فلزی را چند سال در زیر خاک دفن می‌کنند سپس در چاه فاضلاب قرار داده که پاتیل ببندد و زنگ زده شود و ظاهری زیر خاکی پیدا کند و بعد از آن خارج و دوباره دفن کرده و مثلاً به افرادی که خواهان زیرخاکی هستند و از استان‌های دیگر می آیند می‌گویند در این منطقه می‌توانید زیرخاکی پیدا کنید و پس از آزمایش با دستگاه‌های فلزیاب و روشن شدن چراغ فلزیاب معاملات سنگین صورت می‌گرفت.

کاوش‌های غیرمجاز در ایران سابقه‌ای طولانی دارد، اما طی چند سال اخیر بر آمار آن افزوده شده و از آنجا که قانون به اندازه کافی بازدارنده نیست، فعالیت باندهای کاوش با کمک ابزارهای مختلف حفاری که به سهولت در داخل کشور خریداری می‌شود را به یک شغل شریف مبدل ساخته است.

کد خبر 6086447

منبع: مهر

کلیدواژه: کشف اشیاء عتیقه اصفهان میراث فرهنگی باستان شناسی بوشهر عملیات وعده صادق تبریز راهپیمایی خطبه های نماز جمعه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایلام بارش باران کرمانشاه اردبیل کرمان کردستان هفته سلامت اصفهان کشف زیرخاکی زیرخاکی ها کشف زیر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۱۸۴۸۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تجربه حضور «رویاباف و قاضی» در کانادا/ ماجرای خانم قاضی چیست؟

حسام اسلامی که این روزها برای نمایش مستند تازه‌اش «رویاباف و قاضی» به تورنتوی کانادا رفته تا فیلمش را روی پرده و همراه با تماشاگران جشنواره «هات‌داکس» ببیند، درباره ایده اولیه این مستند به خبرنگار مهر گفت: برای من موضوع حفاری و جستجوی اجناس باارزش قدیمی جذاب بود. در مراحل تحقیق، متوجه شدم مازندران، به طور ویژه سوادکوه یکی از بالاترین آمار قضایی مربوط به حفاری های غیرمجاز را دارد. این پرونده‌ها، فقط به حفاری ختم نمی‌شود، گاهی جرایم دیگر مثل قتل هم در این مسیر رخ می‌دهد یا ریزش چاه یا محل حفاری، باعث مرگ جستجوگر و حفار شده است. درگیری‌های بین حفارها هم خودش ماجرایی است. این پرونده‌ها و این حفاری‌ها، ایده ساخت «رویاباف و قاضی» شد.

این کارگردان در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به نقش پررنگ طبیعت در فیلم گفت: لوکیشن آن منطقه با طبیعت بکر و چشم نواز، بخش دیگری از جذابیت این ماجرا برای من بود. حفاری، گاهی در شهر یا منطقه مسکونی رخ می‌دهد، گاهی در دل طبیعت. طبیعت در چنین حفاری‌هایی یک شخصیت است و هویت دارد. طبیعت با دادن نشانه‌های اغلب مبهم، حفارها را گمراه، ترغیب یا سردرگم می‌کند. افرادی که در طبیعت دنبال گنج می‌گردند، هر سنگ، شی یا درختی برایشان معنا دارد و فکر می‌کنند، اینها نشانه هستند و باید بهشان توجه کرد.

اسلامی در پاسخ به این سوال که «رویاباف و قاضی» درباره مردم و رویاهایشان است، گفت: ما درباره یک موقعیت انسانی صحبت می‌کنیم که ریشه‌ای دیرینه و تاریخی دارد. ما تمدنی باستانی داریم، این رویا و تمایل، برای دستیابی به گنج و میراث و ثروت گذشتگان در بسیاری از ما وجود داشته است. در ادبیات کلاسیک ما، داستان‌های بسیاری با این مضمون وجود دارد. وقتی درباره امروز حرف می زنیم، این تمایل و رویا، تشدید می‌شود. هر چه شرایط اقتصادی سخت‌تر می‌شود، گرایش به این رویا بیشتر می‌شود. مردم فکر می‌کنند، روی زمین نمی‌شود به این خواسته رسید اما زیر زمین می‌شود، آن را دنبال کرد.

کارگردان مستند «پروژه ازدواج» درباره شخصیت خانم قاضی در مستند «رویاباف و قاضی» گفت: من نمی‌دانستم در سیستم قضایی، قاضی خانم داریم. مجوزهای لازم برای فیلمبرداری در منطقه را گرفتیم، روز اول، متوجه شدم قاضی پرونده های میراث فرهنگی یک خانم است. ایشان بسیار مسلط بود، برای اولین بار در طی سال‌های کارم، با چنین شخصیتی مواجه شدم که این قدر مقابل دوربین راحت بود و خیلی سریع، با حضور ما در دفترش، کنار آمد. در یک فضای مردانه و سختگیر قضایی، همه با احترام به خانم قاضی نگاه می‌کردند و ایشان محل رجوع و بسیار دقیق و حرفه‌ای بود. این نکته برایم جذاب بود.

اسلامی با توجه به نمایش مستند «رویاباف و قاضی» در جشنواره‌های «هات‌داکس»، «ایدفا» و «تروفالس» و واکنش تماشاگران به حضور شخصیت قاضی خانم گفت: برای مخاطبان جالب بود که در ایران قاضی خانم فعالیت می‌کند، آنها تحت تاثیر فیلم و این شخصیت بودند. هم مخاطبان ایرانی خارج از کشور و هم تماشاگران خارجی، درباره این شخصیت سوال می‌پرسیدند و یکی از نکات جذاب فیلم، برایشان حضور، اقتدار و تسلط او بر کارش بود. به نظرم، فهم جامعه ایرانی و مسایل اجتماعی آن ساده نیست و با یک جمله و کلمه نمی‌شود درباره رخدادها، شخصیت‌ها و موقعیت‌ها صحبت کرد.

کارگردان «متهمین دایره بیستم» در پایان درباره لحن و فضای فیلم تازه‌اش «رویاباف و قاضی» گفت: یکی از جذابیت‌های فیلم برای تماشاگران در جشنواره‌هایی که «رویاباف و قاضی» در آن روی پرده رفت، لحن طنزآمیز و فضای آن بود. موضوع اجتماعی و حال و هوای شخصیت‌ها جدی و گاه تلخ است، اما فیلم از نظر مخاطبان سرخوش و طنازانه است. لحن طنز فیلم را می‌گرفتند، آن را دوست داشتند و در تمام نمایش‌ها، واکنش نشان می‌دادند. امیدوارم در ایران هم، مخاطب با فیلم ارتباط برقرار کند. «رویاباف و قاضی» پر از حس‌های متفاوت و رنگارنگ است، نه لزوما شکست و تلخی.

مستند «رویاباف و قاضی» فیلم تازه حسام اسلامی، روایتی است از تلاش مردم منطقه سوادکوه برای یافتن گنج. «رویاباف و قاضی» دوشنبه ۱۰ و پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت ماه در جشنواره «هات داکس» کانادا روی پرده رفت و از آن استقبال شد.

«رویاباف و قاضی» آبان ۱۴۰۲ در جشنواره «ایدفا» به عنوان تنها فیلم ایرانی تولید شده در ایران، نمایش داده شد، این مستند پس از آن در جشنواره «تروفالس» میسوری آمریکا روی پرده رفت و اکران در «هات داکس» سومین حضور بین‌المللی این مستند است.

این مستند، به زودی در جشنواره ژان روش پاریس و میلینیوم ورشو، نمایش داده خواهد شد.

عوامل مستند «رویاباف و قاضی» عبارتند از کارگردان: حسام اسلامی، فیلمبردار: حامد حسینی سنگری، تدوین: افسانه سالاری، صداگذار: مهرشاد ملکوتی، موسیقی: یونس اسکندری، تهیه‌کننده: حسام اسلامی.

حسام اسلامی، پیشتر مستندهای «محاکمه مصدق»، «پروژه ازدواج»، «متهمین دایره بیستم» و ... را کارگردانی کرده است.

کد خبر 6094478 آروین موذن زاده